Σε αντίθεση με τη γενική πεποίθηση, η ακράτεια ούρων δεν είναι μια πάθηση μόνον της προχωρημένης ηλικίας, ούτε αποτελεί φυσικό επακόλουθο της γήρανσης. Απασχολεί σχεδόν το 30-40% των γυναικών πάνω από την ηλικία των 40 ετών, οι οποίες μπορούν να βρουν αποτελεσματική λύση στο πρόβλημά τους αν απευθυνθούν στον εξειδικευμένο ιατρό.
Η πληθώρα νέων γνώσεων και οι τεχνολογικές εξελίξεις στον τομέα της διάγνωσης και αντιμετώπισης της γυναικείας ακράτειας ούρων δημιούργησαν μια νέα ιατρική υποειδικότητα, αυτή της Ουρογυναικολογίας και Χειρουργικής Πυελικού Εδάφους που προσφέρει εξειδικευμένες και εξατομικευμένες λύσεις στο πρόβλημα.
Η γυναικεία ακράτεια ούρων οφείλεται κατά κύριο λόγο στην εγκυμοσύνη και τον τοκετό, αλλά και την ηλικία της γυναίκας, ενώ σήμερα γνωρίζουμε ότι σημαντικό ρόλο παίζει και η κληρονομική προδιάθεση. Παρόλο που εμφανίζεται σε μικρότερο βαθμό και σε γυναίκες που έχουν γεννήσει με καισαρική τομή, η πιθανότητα να παρουσιάσει μια γυναίκα ακράτεια ούρων μετά από έναν ή περισσότερους φυσιολογικούς τοκετούς είναι περίπου 3πλάσια. Άλλοι επιβαρυντικοί παράγοντες είναι διαταραχή των γυναικείων ορμονών, η εμμηνόπαυση, η χαλάρωση των συνδέσμων της μήτρας και του κόλπου, οι επαναλαμβανόμενες ουρολοιμώξεις, οι προηγούμενες επεμβάσεις στην πύελο και τον κόλπο, καθώς και νευρολογικές παθήσεις.
Η θεραπεία της ακράτειας ούρων εξαρτάται από τον τύπο της ακράτειας και συγκεκριμένα:
- Ακράτεια ούρων από προσπάθεια (stress urinary incontinence) Είναι ο τύπος της ακράτειας που συναντάται συχνότερα στις νεότερες ηλικίες (έως 55 ετών) και χαρακτηρίζεται από ακούσια απώλεια ούρων κατά το βήξιμο, το φτάρνισμα, το έντονο γέλιο ή τη σωματική άσκηση και την άρση βάρους.
Στις ήπιες μορφές της, η ακράτεια ούρων προσπάθειας αντιμετωπίζεται καταρχάς συντηρητικά, με ασκήσεις των μυών του πυελικού εδάφους, υπό την καθοδήγηση εξειδικευμένου φυσικοθεραπευτή. Μια πρωτοποριακή θεραπεία παθητικής ενδυνάμωσης του πυελικού εδάφους είναι αυτή της αναδόμησης του κολλαγόνου του κόλπου με Laser.
Σε περιπτώσεις σοβαρού βαθμού ακράτειας η αντιμετώπιση είναι χειρουργική, με σύγχρονες ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές, όπως οι περιουρηθρικές ενέσεις ογκοτικών παραγόντων, και η αποκατάσταση της στήριξης της βάσης της ουροδόχου κύστης και της ουρήθρας είτε με την τοποθέτηση συνθετικής ταινίας ελεύθερης τάσης (TVT/TVTO) ή αυτομοσχεύματος, είτε με την λαπαροσκοπική κολποανάρτηση κατά Burch.
- Ακράτεια ούρων επιτακτικού τύπου (urgency urinary incontinence) Αυτή η μορφή της γυναικείας ακράτειας εμφανίζεται πιο συχνά σε γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας (>60 ετών), αλλά απασχολεί και νεότερα άτομα. Προκαλεί ανάγκη για επιτακτική ούρηση, την οποία η γυναίκα δεν μπορεί να καθυστερήσει, ακόμη και με πολύ μικρή ποσότητα ούρων μέσα στην ουροδόχο κύστη. Συνήθως τα ενοχλητικά συμπτώματα περιλαμβάνουν συχνουρία, επιτακτική ούρηση και νυχτερινή αφύπνιση για ούρηση.
Η θεραπεία της ακράτειας επιτακτικού τύπου είναι κυρίως φαρμακευτική σε συνδυασμό με περιορισμό της ημερήσιας πρόσληψης υγρών με διουρητική δράση (καφεΐνη, αλκοόλ, ανθρακικό). Επανάσταση στην αντιμετώπιση της επιτακτικής ακράτειας ούρων έχουν φέρει η ενδοκυστική θεραπεία Botox καθώς και η εφαρμογή ηλεκτροδιέγερσης, θεραπείες ελάχιστα επεμβατικές χωρίς πόνο και χωρίς την ανάγκη αποθεραπείας.